ว 653 ซ้อมความเข้าใจเกี่ยวกับแนวทางปฏิบัติในการจ้างช่วงสำหรับงานก่อสร้าง

หนังสือคณะกรรมการวินิจฉัยปัญหาการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ ที่ กค (กวจ) 0405.2/ว 653 ลงวันที่ 26 กันยายน 2568 เรื่อง ซ้อมความเข้าใจเกี่ยวกับแนวทางปฏิบัติในการจ้างช่วงสำหรับงานก่อสร้าง

ดูและDownload

การบริหารความเสี่ยง: แนวทางปฏิบัติในการจ้างช่วงในงานก่อสร้าง (ว 653)

การจ้างช่วงงาน (Subcontracting) เป็นเรื่องใหญ่ที่ผู้รับจ้างและเจ้าหน้าที่พัสดุต้องเข้าใจให้ชัดเจน 
เพราะถ้าดำเนินการผิด อาจเจอบทลงโทษหนักตามกฎหมายและสัญญา

1. ข้อกำหนดทางกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการจ้างช่วง

หลักการสำคัญกระจายอยู่ใน 3 เอกสารหลัก คือ พระราชบัญญัติ, ระเบียบ และแบบสัญญา

1.1 พระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจ้างฯ 2560

มาตรา 95 ห้ามคู่สัญญาจ้างช่วง ไม่ว่าจะทั้งหมดหรือบางส่วน

ข้อยกเว้น → จ้างช่วงได้บางส่วน แต่ต้องมีหนังสืออนุญาตจากหน่วยงานของรัฐ

บทลงโทษ → หากฝ่าฝืน ต้องถูกปรับ ไม่น้อยกว่าร้อยละ 10 ของวงเงินงานที่จ้างช่วง

1.2 แบบสัญญาจ้างก่อสร้าง (ข้อ 9)

ผู้รับจ้างห้ามจ้างช่วง เว้นแต่ได้รับอนุญาตจากผู้ว่าจ้าง

แม้ได้รับอนุญาต ผู้รับจ้างยัง ไม่พ้นความรับผิด หากผู้รับช่วงทำผิดหรือประมาท

สัญญากำหนดชัด → ต้องมีค่าปรับ อย่างน้อย 10% ของวงเงินงานที่จ้างช่วง หากฝ่าฝืน

1.3 ระเบียบกระทรวงการคลังฯ 2560

ระเบียบนี้ถูกออกตามอำนาจใน พรบ. เพื่อให้การปฏิบัติสอดคล้อง

หน่วยงานรัฐต้องใช้แบบสัญญามาตรฐาน (ซึ่งมีข้อ 9 เรื่องการจ้างช่วงอยู่แล้ว)

กวจ. มีอำนาจตีความและออกแนวทาง เช่น หนังสือเวียน ว 653

2. แนวทางการตีความและการปฏิบัติ (ว 653)

หนังสือเวียน ว 653 (26 ก.ย. 2568) ชี้ชัดว่า

งานหลัก (Main Work)
งานสำคัญที่เป็นสาระของสัญญา หรือใช้ความรู้เฉพาะ หากโอนให้คนอื่นทำ → ถือว่าเป็นการจ้างช่วง  ต้องขออนุญาตก่อน

งานรอง (Minor Work)
งานสนับสนุน เช่น ค่าแรง งานเบ็ดเตล็ด → ไม่ถือเป็นการจ้างช่วง  ไม่ต้องขออนุญาต

3. ตัวอย่างงานก่อสร้างอาคาร (ตามบัญชีแนบท้าย ว 653 ลำดับที่ 9)

งานทาสี

เหมาทั้งวัสดุ + ติดตั้ง → งานหลัก → ต้องขออนุญาต

จ้างเฉพาะแรงงานทาสี (ซื้อสีเอง) → งานรอง → ไม่ต้อง

งานระบบไฟฟ้า

เหมาทั้งระบบ + อุปกรณ์ → งานหลัก → ต้องขออนุญาต

จ้างเฉพาะแรงงาน (ช่างไฟเดินสาย) → งานรอง → ไม่ต้อง

งานฝ้าเพดาน

เหมาพร้อมวัสดุพิเศษ (เช่น Aluminum composite, ยิปซั่ม) → งานหลัก → ต้องขออนุญาต

จ้างเฉพาะแรงงานติดตั้งทั่วไป → งานรอง → ไม่ต้อง

งานโครงสร้าง

จ้างบริษัทเชี่ยวชาญเสาเข็ม + ทดสอบ → งานหลัก → ต้องขออนุญาต

จ้างแรงงานทั่วไป (ผูกเหล็ก เทคอนกรีต) → งานรอง → ไม่ต้อง

4. สรุปความเสี่ยงทางปฏิบัติ

ผู้รับจ้างที่โอนงานหลักโดยไม่ขออนุญาต = ฝ่าฝืน พรบ. มาตรา 95 และ สัญญาข้อ 9

ผลคือ เสี่ยงถูก บอกเลิกสัญญา และถูกปรับ 10% ของวงเงินงานที่จ้างช่วง

สาระสำคัญ:
งานหลัก = ต้องขออนุญาต
งานรอง = ไม่ต้องขออนุญาต

เข้าใจถูก ลดเสี่ยงทั้งผู้รับจ้างและหน่วยงานรัฐ
งานเดินหน้าอย่างมั่นใจ โปร่งใส และถูกต้องตามกฎหมาย

ดูและDownload