 อนุมัติแผนให้ถูก ต้องดู “จุดวิกฤต” ที่ใช้บอกเลิกสัญญา ตาม ว124 ด้วย…เพราะแผนที่ไม่ผ่านเกณฑ์ขั้นต่ำ → บริหารสัญญาไม่ได้จริงอนุมัติแผนให้ถูก ต้องดู “จุดวิกฤต” ที่ใช้บอกเลิกสัญญา ตาม ว124 ด้วย …เพราะแผนที่ไม่ผ่านเกณฑ์ขั้นต่ำ → บริหารสัญญาไม่ได้จริง ⸻ แผนการทำงานไม่ใช่แค่แนบไว้ แต่ต้อง “ใช้ได้จริง” ตาม หนังสือ ว124 ข้อ 3.3 วรรคสาม https://www.yotathai.com/passadu/w124 แผนการทำงานถือเป็น เอกสารส่วนหนึ่งของสัญญา ผู้รับจ้างต้องเสนอแผนภายในเวลาที่กำหนดในสัญญา และต้องได้รับความเห็นชอบจากผู้ว่าจ้างก่อนเริ่มงาน หากไม่เสนอ หรือนำเสนอแล้วใช้ควบคุมงานไม่ได้ ผู้ว่าจ้างมีสิทธิบอกเลิกสัญญาได้ตาม ข้อ 7 (ก) ของแบบสัญญา ⸻ เกณฑ์ “บอกเลิกสัญญา” ตามว124 = เครื่องชี้ว่าควรอนุมัติแผนหรือไม่ หนังสือ ว124 ข้อ 2.2 กำหนดเกณฑ์พิจารณาความล่าช้าไว้ 5 ช่วง โดยเฉพาะ ข้อ 2.2.1–2.2.5 ซึ่งเป็น “เงื่อนไขการบอกเลิกสัญญา” ถ้าผู้รับจ้างทำงานล่าช้า ดังนั้น… ถ้าแผนที่เสนอมา ยังทำผลงานได้ไม่ถึงเกณฑ์บอกเลิก → ยิ่งไม่ควรอนุมัติ ⸻ แผนต้องระบุผลงานในแต่ละช่วง ดังนี้: ช่วงที่ 1: ครึ่งหนึ่งของระยะเวลาก่อสร้าง ว124 ข้อ 2.2.1 ถ้าล่วงเลย 50% ของเวลา แต่ผลงานสะสม < 25% → บอกเลิกได้ แนวทางพิจารณาแผน: แผนที่เสนอมา ต้องมีผลงานสะสม “มากกว่า 25%” ณ จุดครึ่งทาง เพื่อให้คณะกรรมการตรวจรับพัสดุสามารถอ้างอิงและควบคุมงานได้จริง ⸻ ช่วงที่ 2: ครึ่งหนึ่งของเวลา + รายเดือน ว124 ข้อ 2.2.2 ถ้า “ผลงานประจำเดือน” ต่ำกว่า 50% ของแผนเดือนนั้น และผลงานสะสมรวม < 50% → บอกเลิกได้ แนวทางพิจารณาแผน: แผนต้องแสดงผลงานรายเดือน (หรือรายสัปดาห์) ชัดเจน เพราะถ้าไม่ระบุ → จะใช้เกณฑ์นี้ในการควบคุมงานและคิดค่าปรับไม่ได้เลย ⸻ ช่วงที่ 3: ¾ ของระยะเวลาก่อสร้าง ว124 ข้อ 2.2.3 ถ้าเลยเวลา 75% แต่ผลงานสะสมยัง < 65% → บอกเลิกได้ แนวทางพิจารณาแผน: แผนที่ดี ต้องแสดงให้เห็นว่าภายใน ¾ ของสัญญา ผู้รับจ้างทำงานเกิน 65% เพราะจุดนี้คือ “ช่วงวิกฤต” ที่ต้องเร่งงาน ถ้าแผนยังวางไว้ไม่ถึง 65% → ไม่ควรอนุมัติ ⸻ ช่วงที่ 4: สิ้นสุดสัญญา ว124 ข้อ 2.2.4 ถ้าครบกำหนดสัญญาแล้วผลงานสะสม < 85% → บอกเลิกได้ แนวทางพิจารณาแผน: แผนที่เสนอมา ต้องระบุว่าผลงานวันสุดท้าย = 100% ห้ามวางแผนให้เสร็จแค่ 85% เพราะแม้ทำได้ตามแผน ก็ยังเข้าข่ายถูกบอกเลิกได้ ⸻ ถ้าทำตามแผนแล้วยังอาจถูกบอกเลิกสัญญา → แสดงว่าแผนพังตั้งแต่ต้น ผู้ควบคุมงาน และคณะกรรมการตรวจรับพัสดุ มีหน้าที่ “ตรวจสอบและกลั่นกรองแผน” เพื่อเสนอให้ผู้ว่าจ้างพิจารณา ไม่ใช่ผู้มีอำนาจอนุมัติแผนโดยตรง เพราะตาม สัญญาจ้างก่อสร้างข้อ 7 (ก) วรรคแรก) ระบุชัดว่า “ผู้รับจ้างจะต้องเสนอแผนงานให้เป็นที่พอใจแก่ผู้ว่าจ้าง โดยแสดงถึงขั้นตอนของการทำงานและกำหนดเวลาที่ต้องใช้ในการทำงานหลักต่าง ๆ ให้แล้วเสร็จ” ในทางปฏิบัติ “ผู้ว่าจ้าง” ก็คือ หัวหน้าหน่วยงานของรัฐ ซึ่งเป็นผู้มีอำนาจพิจารณาอนุมัติแผน แม้อาจมอบหมายให้เจ้าหน้าที่หรือคณะกรรมการตรวจรับฯ ร่วมกลั่นกรอง แต่ ผู้ที่ต้องรับผิดชอบผลของการอนุมัติแผนในเชิงนิติกรรม คือผู้ว่าจ้างเท่านั้น ดังนั้น หากอนุมัติแผนที่ใช้ควบคุมงานไม่ได้จริง → จะไม่สามารถใช้แผนนั้นในการเร่งรัด ตรวจรับ หรือบอกเลิกสัญญาได้ → กลายเป็น “ช่องโหว่” ให้ฝ่ายผู้รับจ้างปฏิเสธความรับผิด → และผู้ว่าจ้างอาจเสี่ยง “ละเลยต่อหน้าที่” ในการบริหารสัญญาโดยไม่รู้ตัว ⸻ หลักการพิจารณาแผนที่ถูกต้องตามกฎหมาย และใช้ควบคุมได้จริง 1. แผนต้องแสดงผลงาน “ครบ 100%” ภายในวันสิ้นสุดสัญญา 2. แสดงผลงานสะสมในช่วง 50%, 75% และวันสุดท้าย 3. แสดงผลงานรายเดือน (หรือรายสัปดาห์) เพื่อใช้เปรียบเทียบกับความคืบหน้า 4. ผลงานในแผนต้องไม่ “ต่ำกว่าเกณฑ์การบอกเลิก” ในทุกช่วงเวลา ⸻ สรุป: ถ้าแผนดี → ควบคุมสัญญาได้ ถ้าแผนพัง → บริหารงานล้มเหลวตั้งแต่วันแรก แผนการทำงานไม่ใช่แค่เอกสารที่ดูแล้วสวย แต่เป็นเอกสาร “เปิดทาง” หรือ “ปิดทาง” ความรับผิดชอบของทั้งสองฝ่าย ดังนั้น… ฝ่ายผู้ว่าจ้างต้องตรวจแผนเหมือน “ตรวจสัญญาฉบับที่สอง” เพราะถ้าแผนนี้ใช้ไม่ได้ → จะควบคุมสัญญาฉบับจริงไม่ได้เลย ~~~~~~~~~~ แชร์ได้ , save ไว้ศึกษาส่วนตัวได้ , ห้ามนำไปโพสซ้ำหรือใช้งานที่อื่นโดยไม่ได้รับอนุญาต สงวนสิทธิ์ตามกฎหมาย ~~~~~~~~~~ อบรมกับโยธาไทย 1. อบรมราคากลางและค่า K https://training.yotathai.com/con-k 2. อบรมการจัดทำราคากลาง +ว232 +ว124 https://training.yotathai.com/w452 3. อบรมหลักการควบคุมงาน บริหารสัญญา https://training.yotathai.com/work 4. อบรมกฎหมายปกครองกับงานจ้างก่อสร้าง หลักการควบคุมงาน บริหารสัญญา และตรวจรับ https://training.yotathai.com/law-work 5. อบรม AI กับงานก่อสร้างและบริหารงานก่อสร้าง https://training.yotathai.com/ai 6. อบรมราคากลางงานก่อสร้างและสัญญาจ้างก่อสร้าง https://training.yotathai.com/contract 7. อบรม SketchUp BIM + LayOut https://training.yotathai.com/sketchup .......... อบรมออนไลน์ https://yotathai.link/online-training อบรมออนไลน์ .......... https://yotathai.link/lecturer เชิญวิทยากรบรรยาย https://yotathai.link/office ติดต่อทีมงานโยธาไทย (Line@) https://yotathai.link/training สมัครอบรมกับโธาไทย https://yotathai.link/chat กลุ่มสนทนาใน Line(ฟรี) https://yotathai.link/news รับข่าวสารผ่าน Line(ฟรี) https://yotathai.link/club กลุ่มปรึกษาปัญหาใน FB(ฟรี) https://yotathai.link/fb-gp กลุ่มปรึกษาปัญหาจัดจ้างก่อสร้าง ใน FB (ฟรี) https://yotathai.link/shop ร้านค้าโยธาไทย https://yotathai.link/premix ยางมะตอยโยธาพรีมิกซ์ https://yotathai.link/alum สารส้ม-คลอรีน https://yotathai.link/program โปรแกรมคอมพิวเตอร์ https://yotathai.link/program-k โปรแกรมค่า k https://yotathai.link/program-factorf โปรแกรม Factor F https://yotathai.link/program-unitcost โปรแกรมคำนวณวัสดุมวลรวม https://yotathai.link/program-sketchup โปรแกรม SketchUp https://roadprice.yotathai.com โปรแกรม ROAD PRICE ประมาณราคางานทาง https://yotathai.link/rebars เขียนเหล็กเสริมใน SketchUp https://yotathai.link/k-cal รับคำนวณค่า K   ท่อระบายน้ำไม่ได้อยู่ในแบบ… แต่มีคนซื้อให้ จะตรวจรับได้ไหมท่อระบายน้ำไม่ได้อยู่ในแบบ… แต่มีคนซื้อให้ จะตรวจรับได้ไหม
ในหลายพื้นที่ทั่วไทย มักเจอเหตุการณ์แบบนี้… แบบก่อสร้างถนนคอนกรีตเสริมเหล็ก (ถนน คสล.) ไม่มีท่อระบายน้ำ แต่ต่อมา… มีคนใจดี เช่น สมาชิกสภา อบต. หรือชาวบ้านผู้หวังดี ควักเงินส่วนตัวซื้อท่อมาติดตั้ง ลงบนถนนที่กำลังก่อสร้าง ไม่ได้อยู่ในแบบ ไม่ใช้งบรัฐ ประชาชนได้ประโยชน์ ฟังดูดีใช่ไหม… แต่คำถามสำคัญคือ “คณะกรรมการตรวจรับจะรับงานได้ไหม” “ผู้ควบคุมงานจะสั่งยังไง” ⸻ กฎหมายไม่ได้ดูแค่ว่า “หวังดี” แต่ดูว่า “ทำถูกไหม” แบบรูปรายการงานก่อสร้าง ( ผนวกแนบท้ายสัญญา) คือสิ่งที่กำหนดว่า อะไรต้องทำ และอะไรไม่ต้องทำ ถ้าท่อไม่อยู่ในแบบ = ถือว่า “ไม่เป็นไปตามสัญญา” แม้จะฟรี… แม้จะช่วยประชาชน… ถ้าทำโดยไม่มีการแก้ไขแบบและสัญญาให้ถูกต้อง = ห้ามตรวจรับเด็ดขาด ⸻ ท่อระบายน้ำ = เรื่องวิศวกรรม ไม่ใช่แค่เรื่องน้ำไหล ท่อเล็กไป = น้ำท่วม ท่อบางไป = รถทับแล้วแตก จุดรับน้ำ-จุดระบายไม่ดี = เสี่ยงน้ำขัง-กัดถนนพังในอนาคต การวางท่อในงานถนน ต้องออกแบบโดยวิศวกร ต้องผ่านการคำนวณขนาด ความลาดเอียง และโครงสร้าง เพราะถ้าผิด ถนนพัง - ประชาชนเดือดร้อน - เจ้าหน้าที่ติดคดี ⸻ แนวทางที่ถูกต้องและปลอดภัย (ก่อนลงมือวางท่อ) 1. ห้ามวางท่อก่อนเด็ดขาด ต้องแจ้งผู้ควบคุมงานหรือผู้บริหารหน่วยงานให้ทราบก่อน หากประชาชนหรือสมาชิก อบต. ต้องการบริจาค ต้องแจ้งเจตนาให้ชัดเจนล่วงหน้า 2. ผู้ควบคุมงานหรือเจ้าหน้าที่ต้องจัดทำบันทึกข้อเท็จจริง เพื่อเสนอให้ “หัวหน้าหน่วยงานของรัฐ” (เช่น นายก อบต.) พิจารณาว่าจะอนุญาตให้มีการแก้ไขแบบและสัญญาหรือไม่ 3. หากได้รับอนุมัติ ต้องมีการแก้ไขแบบและสัญญาอย่างเป็นทางการก่อน ให้ท่อและรายละเอียดใหม่แนบท้ายแบบรูปรายการ แล้วจึงดำเนินการติดตั้งอย่างถูกต้องตามกฎหมาย 4. ตรวจสอบท่อให้เป็นไปตามมาตรฐานวิศวกรรม ต้องรองรับน้ำหนักรถ ต้องระบายน้ำได้พอ ต้องติดตั้งถูกวิธี ถึงจะปลอดภัยและตรวจรับได้ภายหลัง ⸻ สรุปแบบตรงไปตรงมา หวังดีต่อประชาชน = ดี ออกเงินให้เอง = น่าชื่นชม แต่ไม่ทำตามแบบและไม่ผ่านกระบวนการสัญญา = รับไม่ได้ ถ้าวางท่อไปก่อน แล้วมาแก้แบบทีหลัง = เสี่ยงผิดระเบียบ! เพราะถ้ารับ… เจ้าหน้าที่จะรับกรรม ⸻ คำเตือนด้วยความห่วงใย อย่าเสี่ยงเด็ดขาดกับคำว่า “แค่นิดเดียว ไม่เป็นไร” สิ่งเล็กๆ อาจนำไปสู่ ความเสียหายใหญ่ คดี ป.ป.ช. ความผิดวินัย ความรับผิดส่วนตัว ⸻ อยากช่วยประชาชน = ทำให้ถูกต้อง อยากตรวจรับอย่างปลอดภัย = ขออนุมัติและแก้ไขแบบก่อนทุกครั้ง ~~~~~~~~~~ แชร์ได้ , save ไว้ศึกษาส่วนตัวได้ , ห้ามนำไปโพสซ้ำหรือใช้งานที่อื่นโดยไม่ได้รับอนุญาต สงวนสิทธิ์ตามกฎหมาย ~~~~~~~~~~ อบรมกับโยธาไทย 1. อบรมราคากลางและค่า K https://training.yotathai.com/con-k 2. อบรมการจัดทำราคากลาง +ว232 +ว124 https://training.yotathai.com/w452 3. อบรมหลักการควบคุมงาน บริหารสัญญา https://training.yotathai.com/work 4. อบรมกฎหมายปกครองกับงานจ้างก่อสร้าง หลักการควบคุมงาน บริหารสัญญา และตรวจรับ https://training.yotathai.com/law-work 5. อบรม AI กับงานก่อสร้างและบริหารงานก่อสร้าง https://training.yotathai.com/ai 6. อบรมราคากลางงานก่อสร้างและสัญญาจ้างก่อสร้าง https://training.yotathai.com/contract 7. อบรม SketchUp BIM + LayOut https://training.yotathai.com/sketchup .......... อบรมออนไลน์ https://yotathai.link/online-training อบรมออนไลน์ .......... https://yotathai.link/lecturer เชิญวิทยากรบรรยาย https://yotathai.link/office ติดต่อทีมงานโยธาไทย (Line@) https://yotathai.link/training สมัครอบรมกับโธาไทย https://yotathai.link/chat กลุ่มสนทนาใน Line(ฟรี) https://yotathai.link/news รับข่าวสารผ่าน Line(ฟรี) https://yotathai.link/club กลุ่มปรึกษาปัญหาใน FB(ฟรี) https://yotathai.link/fb-gp กลุ่มปรึกษาปัญหาจัดจ้างก่อสร้าง ใน FB (ฟรี) https://yotathai.link/shop ร้านค้าโยธาไทย https://yotathai.link/premix ยางมะตอยโยธาพรีมิกซ์ https://yotathai.link/alum สารส้ม-คลอรีน https://yotathai.link/program โปรแกรมคอมพิวเตอร์ https://yotathai.link/program-k โปรแกรมค่า k https://yotathai.link/program-factorf โปรแกรม Factor F https://yotathai.link/program-unitcost โปรแกรมคำนวณวัสดุมวลรวม https://yotathai.link/program-sketchup โปรแกรม SketchUp https://roadprice.yotathai.com โปรแกรม ROAD PRICE ประมาณราคางานทาง https://yotathai.link/rebars เขียนเหล็กเสริมใน SketchUp https://yotathai.link/k-cal รับคำนวณค่า K  ทำไมทางสาธารณะต้องออกแบบโดยวิศวกรระดับสามัญ?…และใครควบคุมงานได้บ้าง?ทำไมทางสาธารณะต้องออกแบบโดยวิศวกรระดับสามัญ? …และใครควบคุมงานได้บ้าง? ⸻ ในการก่อสร้างถนนของหน่วยงานของรัฐ ไม่ว่าจะเป็น เทศบาล อบต. กรมทางหลวงชนบท หรือหน่วยงานอื่น หากเป็นถนนที่ประชาชนทั่วไปมีสิทธิเข้าใช้ได้โดยเสรี งานนั้นถือเป็น “ทางสาธารณะ” และเข้าข่ายเป็น “งานวิศวกรรมควบคุม” ตาม กฎกระทรวง พ.ศ. 2565 โดยเฉพาะ ข้อ 6 (11) และ ข้อ 6 (21) https://www.yotathai.com/yotanews/law-engineering-65 ⸻ งานออกแบบ “ทางสาธารณะ” → ต้องเป็นวิศวกรระดับสามัญขึ้นไปเท่านั้น เพราะ… งานออกแบบทางสาธารณะ ไม่มีอยู่ในขอบเขตของภาคีวิศวกร ตาม ข้อบังคับสภาวิศวกร พ.ศ. 2566 ข้อ 7 (1) https://www.yotathai.com/yotanews/coe-civil-2566 หากปล่อยให้ภาคีวิศวกรออกแบบถนนทางสาธารณะ เท่ากับทำงานเกินขอบเขตใบอนุญาต เสี่ยงผิดกฎหมายตาม มาตรา 45 แห่ง พ.ร.บ.วิศวกร พ.ศ. 2542 ⸻ สรุปง่าย ๆ: • ออกแบบทางสาธารณะ = ต้อง “สามัญ” หรือ “วุฒิ” เท่านั้น • ไม่ว่าจะถนนเล็กหรือใหญ่ → เข้ากฎกระทรวงแน่นอน ⸻ แล้ว “การควบคุมงานก่อสร้างถนน” ล่ะ? ใครทำได้? “การควบคุมงาน” ในที่นี้หมายถึง “การควบคุมการก่อสร้าง” ตามนิยามใน กฎกระทรวง ข้อ 5 (4) ซึ่งถือเป็น “งานวิศวกรรมควบคุม” แต่… ต้องแยกให้ชัดว่าเป็น “การควบคุมงานของฝ่ายใด” ⸻ 1. การควบคุมงานของ “ผู้รับจ้าง” → ต้องมีใบอนุญาตวิศวกรรมควบคุม หากเป็น “ทางสาธารณะ” → ถือเป็น “งานควบคุม” ตามกฎกระทรวงแน่นอน และตาม ข้อบังคับสภาวิศวกร พ.ศ. 2566 ข้อ 7 (2) (ฏ) ระบุว่า “ภาคีวิศวกร” สามารถควบคุมงานก่อสร้าง ทางสาธารณะทุกขนาด ได้ ดังนั้น… การควบคุมงานของผู้รับจ้างสามารถใช้วิศวกรระดับภาคีได้ ⸻ 2. การควบคุมงานของ “ผู้ว่าจ้าง” → ไม่ต้องมีใบอนุญาตวิศวกร ในภาครัฐจะมี “ผู้ควบคุมงาน” ของหน่วยงานของรัฐอีกชุดหนึ่ง ซึ่งแต่งตั้งตาม ระเบียบกระทรวงการคลัง ข้อ 177 เพื่อรับผิดชอบการบริหารสัญญา และควบคุมงาน “ในเชิงระเบียบ” ไม่ใช่ควบคุมทางวิศวกรรมโดยตรง ดังนั้น… ผู้ควบคุมงานของผู้ว่าจ้างไม่จำเป็นต้องเป็นวิศวกร เพียงแต่ต้องมีคุณสมบัติตามที่ระเบียบกระทรวงการคลังกำหนดเท่านั้น ⸻ ถ้าใช้ผิดระดับ → เสี่ยงผิดเต็มระบบ • แบบไม่ชอบด้วยกฎหมาย • ตรวจรับไม่ได้ • ควบคุมงานไม่มีผล • ฝ่ายผู้ว่าจ้างอาจละเลยต่อหน้าที่ • ฝ่ายผู้รับจ้างอาจโต้แย้งความรับผิดได้ทันที ⸻ สรุปสองบรรทัด: • งานออกแบบถนนสาธารณะ = วิศวกรระดับสามัญขึ้นไป • งานควบคุมก่อสร้างของผู้รับจ้าง = ใช้ภาคีวิศวกรได้ หากอยู่ในขอบเขตที่กฎหมายกำหนด ~~~~~~~~~ ระดับของวิศวกรในงานวิศวกรรมควบคุม (สาขาวิศวกรรมโยธา) 1. วุฒิวิศวกร ข้อ 5 แห่งข้อบังคับสภาวิศวกร พ.ศ. 2566 ระบุว่า: “ให้ผู้ได้รับใบอนุญาตเป็นผู้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุม สาขาวิศวกรรมโยธา ระดับวุฒิวิศวกร ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุม สาขาวิศวกรรมโยธา ได้ทุกงาน ทุกประเภท และทุกขนาด” สรุป: ทำได้ทุกอย่าง ไม่จำกัดประเภทหรือขนาดของงาน ⸻ 2. สามัญวิศวกร ข้อ 6 ระบุว่า: “ให้ผู้ได้รับใบอนุญาตเป็นผู้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุม สาขาวิศวกรรมโยธา ระดับสามัญวิศวกร ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุม สาขาวิศวกรรมโยธา ได้ทุกงาน ทุกประเภท และทุกขนาด ยกเว้นงานให้คำปรึกษา ทำได้เฉพาะการให้คำแนะนำ แต่ไม่สามารถให้การวินิจฉัย หรือการตรวจรับรองงาน” สรุป: • ออกแบบและควบคุมงานได้ทุกอย่าง • ยกเว้นงานให้คำปรึกษาที่ต้อง “วินิจฉัย” หรือ “รับรอง” ต้องเป็นวุฒิ ⸻ 3. ภาคีวิศวกร ข้อ 7 ระบุว่า: “ให้ผู้ได้รับใบอนุญาตเป็นผู้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุม สาขาวิศวกรรมโยธา ระดับภาคีวิศวกร ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุม สาขาวิศวกรรมโยธา ได้เฉพาะงาน ประเภท และขนาด ดังนี้…” โดยแยกเป็น 3 หมวด: • (1) งานออกแบบและคำนวณ • (2) งานควบคุมการสร้างหรือการผลิต • (3) งานพิจารณาตรวจสอบ หรืองานอำนวยการใช้ ⸻ ตัวอย่างถ้อยคำใน ข้อ 7 (2) (ฏ): “(ฏ) ทางสาธารณะทุกขนาด” ซึ่งอยู่ในหมวด (2) งานควบคุมการสร้างหรือการผลิต หมายความว่า ภาคีวิศวกรมีสิทธิควบคุมงานก่อสร้างถนนทางสาธารณะได้ทุกขนาด แต่ ไม่มีสิทธิออกแบบ เพราะคำว่า “ถนน” ไม่ปรากฏอยู่ในหมวด (1) งานออกแบบ ⸻ 4. ภาคีวิศวกรพิเศษ ข้อ 8 ระบุว่า: “ให้ผู้ได้รับใบอนุญาตเป็นผู้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุม สาขาวิศวกรรมโยธา ระดับภาคีวิศวกรพิเศษ ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุม สาขาวิศวกรรมโยธา ได้ตามงาน ประเภท และขนาดที่ระบุไว้ในใบอนุญาต” สรุป: ได้รับสิทธิเฉพาะที่กำหนดรายกรณีโดยสภาวิศวกร ~~~~~~~~~~ แชร์ได้ , save ไว้ศึกษาส่วนตัวได้ , ห้ามนำไปโพสซ้ำหรือใช้งานที่อื่นโดยไม่ได้รับอนุญาต สงวนสิทธิ์ตามกฎหมาย ~~~~~~~~~~ อบรมกับโยธาไทย 1. อบรมราคากลางและค่า K https://training.yotathai.com/con-k 2. อบรมการจัดทำราคากลาง +ว232 +ว124 https://training.yotathai.com/w452 3. อบรมหลักการควบคุมงาน บริหารสัญญา https://training.yotathai.com/work 4. อบรมกฎหมายปกครองกับงานจ้างก่อสร้าง หลักการควบคุมงาน บริหารสัญญา และตรวจรับ https://training.yotathai.com/law-work 5. อบรม AI กับงานก่อสร้างและบริหารงานก่อสร้าง https://training.yotathai.com/ai 6. อบรมราคากลางงานก่อสร้างและสัญญาจ้างก่อสร้าง https://training.yotathai.com/contract 7. อบรม SketchUp BIM + LayOut https://training.yotathai.com/sketchup .......... อบรมออนไลน์ https://yotathai.link/online-training อบรมออนไลน์ .......... https://yotathai.link/lecturer เชิญวิทยากรบรรยาย https://yotathai.link/office ติดต่อทีมงานโยธาไทย (Line@) https://yotathai.link/training สมัครอบรมกับโธาไทย https://yotathai.link/chat กลุ่มสนทนาใน Line(ฟรี) https://yotathai.link/news รับข่าวสารผ่าน Line(ฟรี) https://yotathai.link/club กลุ่มปรึกษาปัญหาใน FB(ฟรี) https://yotathai.link/fb-gp กลุ่มปรึกษาปัญหาจัดจ้างก่อสร้าง ใน FB (ฟรี) https://yotathai.link/shop ร้านค้าโยธาไทย https://yotathai.link/premix ยางมะตอยโยธาพรีมิกซ์ https://yotathai.link/alum สารส้ม-คลอรีน https://yotathai.link/program โปรแกรมคอมพิวเตอร์ https://yotathai.link/program-k โปรแกรมค่า k https://yotathai.link/program-factorf โปรแกรม Factor F https://yotathai.link/program-unitcost โปรแกรมคำนวณวัสดุมวลรวม https://yotathai.link/program-sketchup โปรแกรม SketchUp https://roadprice.yotathai.com โปรแกรม ROAD PRICE ประมาณราคางานทาง https://yotathai.link/rebars เขียนเหล็กเสริมใน SketchUp https://yotathai.link/k-cal รับคำนวณค่า K   กรณีหน้างานก่อสร้างห่างจากศาลากลางจังหวัดเกิน 80 กิโลเมตร ต้องคิดราคาวัสดุอย่างไร?กรณีหน้างานก่อสร้างห่างจากศาลากลางจังหวัดเกิน 80 กิโลเมตร ต้องคิดราคาวัสดุอย่างไร? https://www.yotathai.com/passadu/rakaklang-1-8-65 ⸻ ถ้า “สถานที่ก่อสร้าง” ของคุณ อยู่ห่างจาก “ศาลากลางจังหวัด” ที่ตั้งหน้างานนั้น เกิน 80 กิโลเมตร คุณสามารถใช้ “เงื่อนไขพิเศษ” ในการคิดราคาวัสดุก่อสร้างได้ ตาม ข้อ 9.3.5 ของประกาศคณะกรรมการราคากลางฯ ฉบับที่ 5 โดยไม่ต้องยึดราคาของสำนักงานพาณิชย์จังหวัดอีกต่อไป ⸻ ไม่ต้องใช้ราคาจากพาณิชย์จังหวัดก็ได้ ถ้อยคำในข้อ 9.3.5 ระบุว่า: “โดยไม่ต้องถือปฏิบัติตามข้อ 9.3.1 ข้อ 9.3.2 ข้อ 9.3.3 และข้อ 9.3.4 ก็สามารถกระทำได้…” ➤ หมายความว่า คุณสามารถใช้ราคาจากจังหวัดใกล้เคียง หรือแหล่งอื่นได้เลย โดยไม่ต้องทำตามขั้นตอนปกติในข้อ 9.3.1 – 9.3.4 ⸻ ต้องใช้ “ราคาต่ำที่สุด” ที่รวมค่าขนส่งถึงหน้างานแล้ว ข้อ 9.3.5 กำหนดชัดว่า: “โดยใช้ราคาต่ำสุด ซึ่งพิจารณาจากราคาวัสดุรวมค่าขนส่งถึงสถานที่ก่อสร้าง…” ต้องนำราคาจากแต่ละแหล่งมารวมกับค่าขนส่งก่อน แล้วค่อยเปรียบเทียบว่า “แหล่งไหนรวมแล้วต่ำที่สุด” ตัวอย่าง: • แหล่ง ก: วัสดุ 230 + ขนส่ง 70 = 300 บาท • แหล่ง ข: วัสดุ 210 + ขนส่ง 100 = 310 บาท → ต้องเลือก แหล่ง ก เพราะ “ถึงหน้างานแล้วราคาต่ำที่สุด” ⸻ ค่าขนส่งต้องคำนวณจากแหล่ง → ถึงหน้างานจริง ตามข้อ 9.8.10 ระบุว่า: “ให้คำนวณหรือประเมินจากแหล่งวัสดุก่อสร้าง ถึงสถานที่ก่อสร้าง…” ต้องคิดจากระยะจริง ไม่ใช่ให้ร้านเสนอมาเอง ถ้าเป็นงานทางยาว → ให้คำนวณถึง “กึ่งกลางของโครงการ” ⸻ ราคาวัสดุต้องไม่รวม VAT ตาม ข้อ 9.8.8 ของประกาศฉบับที่ 5 ระบุว่า: “ให้ใช้ราคาต้นทุน ซึ่งไม่รวมค่าขนส่งและค่าใช้จ่ายใด ๆ” ราคาวัสดุที่ใช้ต้องเป็น “ราคาก่อนภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT)” ห้ามรวม VAT เข้าในราคาวัสดุโดยเด็ดขาด เพราะราคาวัสดุจะถูกนำไปคูณกับ Factor F ซึ่ง ได้รวมภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT) ไว้ในโครงสร้างของ Factor F แล้วเรียบร้อย ถ้าใส่ VAT ในราคาวัสดุตั้งแต่ต้น แล้วเอาไปคูณกับ Factor F อีก → จะทำให้ ภาษีซ้ำซ้อน → ส่งผลให้ ราคากลางสูงเกินจริง ผิดหลักเกณฑ์ทันที ⸻ ต้องแนบบันทึกการสืบราคาทุกครั้ง ข้อ 9.3.5 ระบุไว้ตอนท้ายว่า: “ให้ผู้มีหน้าที่คำนวณราคากลางจัดทำบันทึกแสดงรายละเอียดของการสืบและการกำหนดราคาประกอบไว้กับเอกสาร…” ต้องอธิบายชัดว่าใช้แหล่งไหน สืบอย่างไร เหตุผลคืออะไร เพื่อให้ตรวจสอบย้อนหลังได้โปร่งใส ⸻ เพิ่มเติมสำคัญ: ต้องเริ่มสืบราคาจากแหล่งที่ใกล้ก่อน ตามข้อ 9.8.7 ของประกาศฉบับที่ 5 ระบุว่า: “ในการสืบราคาวัสดุก่อสร้าง ให้เริ่มสืบจากแหล่งหรือสถานที่ใกล้เคียงสถานที่ก่อสร้าง มากที่สุดออกไปตามลำดับ” ➤ หมายความว่า แม้จะใช้เงื่อนไข 80 กิโลเมตร ก็ไม่ได้หมายความว่าจะข้ามแหล่งใกล้ ๆ ได้ทันที ต้องสืบจากแหล่งที่ใกล้ที่สุดก่อน แล้วขยายออกไปตามลำดับ หากเลือกแหล่งไกลกว่า ต้องมีบันทึกชี้แจงว่า “แหล่งใกล้ไม่สามารถใช้ได้เพราะอะไร” ⸻ สรุปแบบเข้าใจง่ายที่สุด ห่างจากศาลากลาง > 80 กม. → ไม่ต้องใช้ราคาพาณิชย์จังหวัด ใช้ราคาจากแหล่งอื่นได้ แต่ต้องเป็น ราคาต่ำที่สุด เมื่อรวมค่าขนส่ง ค่าขนส่งต้องคำนวณจริงตามข้อ 9.8.10 ห้ามรวม VAT ตามข้อ 9.8.8 ต้องทำบันทึกแนบเอกสารตามข้อ 9.3.5 และต้องเริ่มสืบราคาจากแหล่งที่ใกล้ที่สุดก่อนตามข้อ 9.8.7 ~~~~~~~~~~ แชร์ได้ , save ไว้ศึกษาส่วนตัวได้ , ห้ามนำไปโพสซ้ำหรือใช้งานที่อื่นโดยไม่ได้รับอนุญาต สงวนสิทธิ์ตามกฎหมาย ~~~~~~~~~~ อบรมกับโยธาไทย 1. อบรมราคากลางและค่า K https://training.yotathai.com/con-k 2. อบรมการจัดทำราคากลาง +ว232 +ว124 https://training.yotathai.com/w452 3. อบรมหลักการควบคุมงาน บริหารสัญญา https://training.yotathai.com/work 4. อบรมกฎหมายปกครองกับงานจ้างก่อสร้าง หลักการควบคุมงาน บริหารสัญญา และตรวจรับ https://training.yotathai.com/law-work 5. อบรม AI กับงานก่อสร้างและบริหารงานก่อสร้าง https://training.yotathai.com/ai 6. อบรมราคากลางงานก่อสร้างและสัญญาจ้างก่อสร้าง https://training.yotathai.com/contract 7. อบรม SketchUp BIM + LayOut https://training.yotathai.com/sketchup .......... อบรมออนไลน์ https://yotathai.link/online-training อบรมออนไลน์ .......... https://yotathai.link/lecturer เชิญวิทยากรบรรยาย https://yotathai.link/office ติดต่อทีมงานโยธาไทย (Line@) https://yotathai.link/training สมัครอบรมกับโธาไทย https://yotathai.link/chat กลุ่มสนทนาใน Line(ฟรี) https://yotathai.link/news รับข่าวสารผ่าน Line(ฟรี) https://yotathai.link/club กลุ่มปรึกษาปัญหาใน FB(ฟรี) https://yotathai.link/fb-gp กลุ่มปรึกษาปัญหาจัดจ้างก่อสร้าง ใน FB (ฟรี) https://yotathai.link/shop ร้านค้าโยธาไทย https://yotathai.link/premix ยางมะตอยโยธาพรีมิกซ์ https://yotathai.link/alum สารส้ม-คลอรีน https://yotathai.link/program โปรแกรมคอมพิวเตอร์ https://yotathai.link/program-k โปรแกรมค่า k https://yotathai.link/program-factorf โปรแกรม Factor F https://yotathai.link/program-unitcost โปรแกรมคำนวณวัสดุมวลรวม https://yotathai.link/program-sketchup โปรแกรม SketchUp https://roadprice.yotathai.com โปรแกรม ROAD PRICE ประมาณราคางานทาง https://yotathai.link/rebars เขียนเหล็กเสริมใน SketchUp https://yotathai.link/k-cal รับคำนวณค่า K   แผนการทำงานตาม ว124 และสัญญาจ้างก่อสร้างข้อ 7 (ก) กับพระราชบัญญัติวิศวกรเกี่ยวข้องกันอย่างไร?แผนการทำงานตาม ว124 และสัญญาจ้างก่อสร้างข้อ 7 (ก) กับพระราชบัญญัติวิศวกรเกี่ยวข้องกันอย่างไร?
https://www.yotathai.com/passadu/w124 <ว124 ⸻ หมายเหตุสำคัญก่อนเข้าเนื้อหา งานจ้างก่อสร้างที่จะต้องจัดทำแผนการทำงานตาม ว124 จะต้องเป็นงานที่… มีระยะเวลาก่อสร้างมากกว่า 90 วัน และมีวงเงินเกิน 500,000 บาท ถ้าเข้าเงื่อนไขทั้งสองข้อ → ต้องทำแผนการทำงานตาม ว124 แนบท้ายสัญญา ถ้าไม่เข้า → ไม่ต้องทำแผน ⸻ แผนการทำงานไม่ใช่ของแถม แต่เป็นหัวใจของสัญญาจ้างก่อสร้าง แผนการทำงานที่ผู้รับจ้างต้องจัดทำหลังลงนามในสัญญา เป็นเอกสารที่กฎหมายบังคับอย่างชัดเจน ตามหนังสือ ว124 ข้อ 3.3 วรรคสาม ระบุว่า “แผนการทำงานดังกล่าว ให้ถือเป็นเอกสารส่วนหนึ่งของสัญญา” และตาม ข้อ 7 (ก) ของแบบสัญญาจ้างก่อสร้าง ผู้รับจ้างจะต้องเสนอแผนให้เป็นที่พอใจของผู้ว่าจ้างภายในระยะเวลาที่กำหนด หากไม่เสนอ หรือเสนอแล้วไม่เป็นที่พอใจ → ผู้ว่าจ้างมีสิทธิบอกเลิกสัญญาได้ทันที ⸻ แผนการทำงานตาม ว124 คือ “งานวางโครงการ” ตามกฎหมายวิศวกร แผนนี้ต้องเริ่มตรงวันเริ่มงาน และจบตรงวันครบกำหนดสัญญา ผลงานในวันสุดท้ายต้อง “เสร็จ 100%” ถ้ายังไม่มีแผนอนุมัติ → ยังไม่มีสิทธิ์เข้าไซต์งาน ถ้าแผนล่าช้า → เข้าข่ายผิดเงื่อนไขในข้อ 7 (ก) แผนนี้ถือเป็น “งานวางโครงการ” ตาม กฎกระทรวงกำหนดสาขาวิชาชีพวิศวกรรมและวิชาชีพวิศวกรรมควบคุม พ.ศ. 2565 ข้อ 5 (2) ซึ่งเป็นงานใน วิชาชีพวิศวกรรมควบคุม → ต้องทำโดย “ผู้ที่มีคุณสมบัติตามกฎหมายวิศวกร” เท่านั้น https://www.yotathai.com/yotanews/law-engineering-65 ⸻ ตัวอย่าง: ถนน คสล. 2 กม. / 100 วัน / 8 ล้าน • ถนนสาธารณะ = เข้าข่ายข้อ 6 (11) และ (21) ของกฎกระทรวง • แผนการทำงาน = เข้าข้อ 5 (2) “งานวางโครงการ” → จึงเป็นงานวิศวกรรมควบคุม → ต้องจัดทำโดย วิศวกรโยธาระดับสามัญหรือวุฒิ เท่านั้น → ภาคีวิศวกร ไม่มีสิทธิ์จัดทำแผนนี้ ⸻ ผู้จัดทำแผนต้องมีคุณสมบัติตามข้อบังคับสภาวิศวกร พ.ศ. 2566 ถ้าสิ่งปลูกสร้างเข้าข่ายงานวิศวกรรมควบคุม ผู้จัดทำแผนต้องเป็นผู้มีคุณสมบัติตาม ข้อบังคับสภาวิศวกร ว่าด้วยหลักเกณฑ์และคุณสมบัติของผู้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมแต่ละระดับ สาขาวิศวกรรมโยธา พ.ศ. 2566 https://www.yotathai.com/yotanews/coe-civil-66 หากไม่มีใบอนุญาต แต่จัดทำแผน → อาจมีโทษอาญาตาม พ.ร.บ.วิศวกร มาตรา 45 ⸻ ย้ำ: ไม่ใช่ทุกกรณีต้องใช้วิศวกร หากสิ่งปลูกสร้าง ไม่เข้าข้อ 6 ของกฎกระทรวง ปี 2565 เช่น งานที่ไม่ใช่อาคาร โครงสร้าง หรือถนนสาธารณะ → แม้ต้องทำแผนตาม ว124 → แต่ไม่ได้ถือเป็น “งานวิศวกรรมควบคุม” → จึง ไม่บังคับว่าต้องเป็นวิศวกรผู้จัดทำแผน อย่างไรก็ตาม แผนต้องยังคง • ครอบคลุมช่วงเวลาทั้งหมด • เสร็จ 100% ตามสัญญา • ใช้ควบคุม ตรวจรับ และบอกเลิกได้ ⸻ ตัวอย่าง: ถ้าสัญญากำหนดให้เสนอแผนภายใน 7 วัน ถ้าในสัญญาระบุว่า: “ภายใน 7 วันนับถัดจากวันลงนามในสัญญา ผู้รับจ้างจะต้องเสนอแผนงานให้เป็นที่พอใจแก่ผู้ว่าจ้าง โดยแสดงถึงขั้นตอนของการทำงานและกำหนดเวลาที่ต้องใช้ในการทำงานหลักต่างๆ ให้แล้วเสร็จ” ผู้รับจ้างจะต้องจัดทำแผนให้เสร็จภายใน 7 วัน และแผนนั้นต้องระบุช่วงเวลาของแต่ละขั้นตอนชัดเจน ระยะเวลาทั้งหมดในแผนต้องสอดคล้องกับระยะเวลาก่อสร้างตามสัญญา แผนจะต้องเป็นที่พอใจแก่ผู้ว่าจ้าง และได้รับอนุมัติก่อนเริ่มงาน ในสัญญายังระบุด้วยว่า: “ผู้รับจ้างต้องเริ่มทำงานที่รับจ้างภายในกำหนด … วัน นับถัดจากวันที่ได้รับหนังสือแจ้งให้เริ่มงาน” นั่นหมายความว่า: ผู้รับจ้างไม่มีสิทธิ์เข้าไปดำเนินงานก่อสร้างใด ๆ ได้เลย จนกว่าจะ 1. ได้รับหนังสือแจ้งให้เริ่มงาน 2. และเสนอแผนงานที่ได้รับความเห็นชอบแล้ว หากไม่เสนอแผนภายใน 7 วัน หรือเสนอแล้วไม่เป็นที่พอใจ หรือเข้าไปทำงานก่อนมีหนังสือแจ้งให้เริ่มงาน → ผู้ว่าจ้างมีสิทธิบอกเลิกสัญญาได้ทันที ตามสัญญาข้อ 7 (ก) โดยยังสามารถเรียกค่าเสียหายเพิ่มเติมจากผู้รับจ้างได้อีก ⸻ สรุป: แผนงาน = เครื่องมือควบคุมสัญญา ไม่ใช่แค่กระดาษ • ต้องจัดทำตามแบบฟอร์มที่ดี มีวันเริ่ม–วันสิ้นสุด • ใช้ควบคุมงาน ตรวจรับ เบิกจ่าย และบอกเลิก • ถ้าเข้าวิศวกรรมควบคุม → คนทำต้องมีใบอนุญาตตามข้อบังคับ • ถ้าไม่เข้า → ไม่ต้องใช้วิศวกร แต่แผนยังต้องใช้ควบคุมงานได้จริง ~~~~~~~~~~ แชร์ได้ , save ไว้ศึกษาส่วนตัวได้ , ห้ามนำไปโพสซ้ำหรือใช้งานที่อื่นโดยไม่ได้รับอนุญาต สงวนสิทธิ์ตามกฎหมาย ~~~~~~~~~~ อบรมกับโยธาไทย 1. อบรมราคากลางและค่า K https://training.yotathai.com/con-k 2. อบรมการจัดทำราคากลาง +ว232 +ว124 https://training.yotathai.com/w452 3. อบรมหลักการควบคุมงาน บริหารสัญญา https://training.yotathai.com/work 4. อบรมกฎหมายปกครองกับงานจ้างก่อสร้าง หลักการควบคุมงาน บริหารสัญญา และตรวจรับ https://training.yotathai.com/law-work 5. อบรม AI กับงานก่อสร้างและบริหารงานก่อสร้าง https://training.yotathai.com/ai 6. อบรมราคากลางงานก่อสร้างและสัญญาจ้างก่อสร้าง https://training.yotathai.com/contract 7. อบรม SketchUp BIM + LayOut https://training.yotathai.com/sketchup .......... อบรมออนไลน์ https://yotathai.link/online-training อบรมออนไลน์ .......... https://yotathai.link/lecturer เชิญวิทยากรบรรยาย https://yotathai.link/office ติดต่อทีมงานโยธาไทย (Line@) https://yotathai.link/training สมัครอบรมกับโธาไทย https://yotathai.link/chat กลุ่มสนทนาใน Line(ฟรี) https://yotathai.link/news รับข่าวสารผ่าน Line(ฟรี) https://yotathai.link/club กลุ่มปรึกษาปัญหาใน FB(ฟรี) https://yotathai.link/fb-gp กลุ่มปรึกษาปัญหาจัดจ้างก่อสร้าง ใน FB (ฟรี) https://yotathai.link/shop ร้านค้าโยธาไทย https://yotathai.link/premix ยางมะตอยโยธาพรีมิกซ์ https://yotathai.link/alum สารส้ม-คลอรีน https://yotathai.link/program โปรแกรมคอมพิวเตอร์ https://yotathai.link/program-k โปรแกรมค่า k https://yotathai.link/program-factorf โปรแกรม Factor F https://yotathai.link/program-unitcost โปรแกรมคำนวณวัสดุมวลรวม https://yotathai.link/program-sketchup โปรแกรม SketchUp https://roadprice.yotathai.com โปรแกรม ROAD PRICE ประมาณราคางานทาง https://yotathai.link/rebars เขียนเหล็กเสริมใน SketchUp https://yotathai.link/k-cal รับคำนวณค่า K  หลักการคิดราคาวัสดุก่อสร้างจากแหล่งธรรมชาติ ตามประกาศฉบับที่ 5 (หลักเกณฑ์และวิธีการกำหนดราคากลางงานก่อสร้าง)หลักการคิดราคาวัสดุก่อสร้างจากแหล่งธรรมชาติ ตามประกาศฉบับที่ 5 (หลักเกณฑ์และวิธีการกำหนดราคากลางงานก่อสร้าง)
https://www.yotathai.com/passadu/rakaklang-1-8-65 ⸻ วัสดุก่อสร้างจากแหล่งธรรมชาติ เช่น… ดินถม ลูกรัง ทราย หิน วัสดุคัดเลือก เป็นวัสดุที่ ไม่ได้ผ่านกระบวนการผลิตในโรงงาน และ มักไม่มีราคาประกาศในพาณิชย์จังหวัด ดังนั้น การคำนวณราคาวัสดุเหล่านี้ ต้องใช้ตามข้อ 9.4 วรรคสอง ของประกาศคณะกรรมการราคากลางฯ ฉบับที่ 5 โดยตรง ⸻ 1. ใช้ราคาจากแหล่งผลิตโดยตรง หรือแหล่งอื่นใดก็ได้ ข้อ 9.4 วรรคสอง ระบุว่า… “…หรือจำเป็นต้องใช้วัสดุก่อสร้างจากแหล่งธรรมชาติ เช่น ดินถม วัสดุคัดเลือก ลูกรัง ทราย และหิน เป็นต้น ผู้มีหน้าที่คำนวณราคากลางจะสืบและใช้ราคาวัสดุก่อสร้างรายการนั้นจากแหล่งผลิตโดยตรง และหรือจากแหล่งอื่นใดนอกเหนือจากที่กำหนดตามข้อ 9.2… และตามข้อ 9.3… ก็สามารถกระทำได้…” ใช้ราคาแหล่งผลิตจริง เช่น บ่อดิน โรงโม่ ท่าทราย ถ้าแหล่งไม่ขาย เช่นเพราะปริมาณน้อยเกินไป → ใช้ราคาจากแหล่งอื่น พร้อมบันทึกเหตุผลประกอบ ต้องเป็นราคาตรงตามคุณลักษณะในแบบรูปรายการงานก่อสร้าง ⸻ 2. ต้องใช้ “ราคาต่ำสุดที่หน้างานก่อสร้าง” เท่านั้น “…โดยใช้ราคาต่ำสุด ทั้งนี้ ราคาต่ำสุดให้พิจารณาจากราคาวัสดุรวมค่าขนส่งถึงสถานที่ก่อสร้าง…” ราคาที่ใช้ต้องเป็น “ราคาที่แหล่ง + ค่าขนส่ง” เปรียบเทียบจนถึงหน้างานจริง ไม่ใช่แค่ราคาที่ต้นทาง ราคาต่ำสุด ≠ ราคาถูกที่สุดที่แหล่ง แต่คือต่ำสุดเมื่อถึงหน้างาน ⸻ 3. ค่าขนส่งต้องคำนวณโดย คณะกรรมการกำหนดราคากลาง ไม่ใช่ผู้จำหน่าย ตาม ข้อ 9.8.10 ระบุว่า… “ให้คำนวณหรือประเมินจากแหล่งวัสดุก่อสร้างถึงสถานที่ก่อสร้าง…” ค่าขนส่งต้องคำนวณจากระยะจริง โดย “คณะกรรมการกำหนดราคากลาง” ของหน่วยงาน ไม่ใช้ราคาที่ผู้ขายเสนอ ถ้าเป็นงานทางยาว → คำนวณถึง “กึ่งกลางของโครงการ” ⸻ 4. ราคาวัสดุต้องไม่รวม VAT ตาม ข้อ 9.8.8 ระบุว่า… “ให้ใช้ราคาต้นทุน ซึ่งไม่รวมค่าขนส่งและค่าใช้จ่ายใด ๆ” VAT คือค่าใช้จ่าย → ต้องหักออก ห้ามใส่ VAT ในราคาวัสดุ เพราะ Factor F จะคิดภาษีและกำไรแยกอยู่แล้ว ถ้าใส่ VAT ซ้ำ → ราคากลางผิดทันที ⸻ 5. ถ้าเป็น “งานอาคาร” ต้องแยกค่าขนส่งเป็น “ค่าจ่ายพิเศษ” ตาม ข้อ 9.5 ระบุว่า… “…ให้คำนวณค่าขนส่งวัสดุก่อสร้างรายการนั้นเป็นค่าใช้จ่ายพิเศษ…” งานอาคารห้ามรวมค่าขนส่งในราคาวัสดุ เพราะ Factor F ใช้คูณเฉพาะ “ค่าวัสดุ + ค่าแรง” ค่าขนส่ง → ต้องแยกเป็น “ค่าจ่ายพิเศษ” แล้วบวกเพิ่มทีหลัง แสดงแยกในเอกสารราคากลางให้ชัดเจน ⸻ สรุปสุดท้ายแบบไม่ต้องตีความอีก วัสดุธรรมชาติ เช่น ดินถม ลูกรัง ทราย หิน ใช้ราคาจากแหล่งผลิตโดยตรง หรือแหล่งอื่นใดตามข้อ 9.4 ต้องใช้ราคาต่ำสุดที่รวมค่าขนส่งถึงสถานที่ก่อสร้าง ค่าขนส่งต้องคำนวณโดยคณะกรรมการของหน่วยงาน ไม่ใช่ผู้จำหน่าย ราคาวัสดุต้องไม่รวม VAT ตามข้อ 9.8.8 ถ้าเป็นงานอาคาร ต้องแยกค่าขนส่งเป็นค่าจ่ายพิเศษตามข้อ 9.5 ทุกกรณีต้องจัดทำบันทึกการสืบราคา พร้อมเหตุผลแนบกับเอกสารราคากลาง ~~~~~~~~~~ แชร์ได้ , save ไว้ศึกษาส่วนตัวได้ , ห้ามนำไปโพสซ้ำหรือใช้งานที่อื่นโดยไม่ได้รับอนุญาต สงวนสิทธิ์ตามกฎหมาย ~~~~~~~~~~ อบรมกับโยธาไทย 1. อบรมราคากลางและค่า K https://training.yotathai.com/con-k 2. อบรมการจัดทำราคากลาง +ว232 +ว124 https://training.yotathai.com/w452 3. อบรมหลักการควบคุมงาน บริหารสัญญา https://training.yotathai.com/work 4. อบรมกฎหมายปกครองกับงานจ้างก่อสร้าง หลักการควบคุมงาน บริหารสัญญา และตรวจรับ https://training.yotathai.com/law-work 5. อบรม AI กับงานก่อสร้างและบริหารงานก่อสร้าง https://training.yotathai.com/ai 6. อบรมราคากลางงานก่อสร้างและสัญญาจ้างก่อสร้าง https://training.yotathai.com/contract 7. อบรม SketchUp BIM + LayOut https://training.yotathai.com/sketchup .......... อบรมออนไลน์ https://yotathai.link/online-training อบรมออนไลน์ .......... https://yotathai.link/lecturer เชิญวิทยากรบรรยาย https://yotathai.link/office ติดต่อทีมงานโยธาไทย (Line@) https://yotathai.link/training สมัครอบรมกับโธาไทย https://yotathai.link/chat กลุ่มสนทนาใน Line(ฟรี) https://yotathai.link/news รับข่าวสารผ่าน Line(ฟรี) https://yotathai.link/club กลุ่มปรึกษาปัญหาใน FB(ฟรี) https://yotathai.link/fb-gp กลุ่มปรึกษาปัญหาจัดจ้างก่อสร้าง ใน FB (ฟรี) https://yotathai.link/shop ร้านค้าโยธาไทย https://yotathai.link/premix ยางมะตอยโยธาพรีมิกซ์ https://yotathai.link/alum สารส้ม-คลอรีน https://yotathai.link/program โปรแกรมคอมพิวเตอร์ https://yotathai.link/program-k โปรแกรมค่า k https://yotathai.link/program-factorf โปรแกรม Factor F https://yotathai.link/program-unitcost โปรแกรมคำนวณวัสดุมวลรวม https://yotathai.link/program-sketchup โปรแกรม SketchUp https://roadprice.yotathai.com โปรแกรม ROAD PRICE ประมาณราคางานทาง https://yotathai.link/rebars เขียนเหล็กเสริมใน SketchUp https://yotathai.link/k-cal รับคำนวณค่า K  หลักการพิจารณาราคาต่ำสุด กรณีใช้วิธีสืบราคาวัสดุก่อสร้าง ตามหลักเกณฑ์และวิธีการกำหนดราคากลางงานก่อสร้าง ฉบับที่ 5หลักการพิจารณาราคาต่ำสุด กรณีใช้วิธีสืบราคาวัสดุก่อสร้าง ตามหลักเกณฑ์และวิธีการกำหนดราคากลางงานก่อสร้าง ฉบับที่ 5 https://www.yotathai.com/passadu/rakaklang-1-8-65 ⸻ ในการจัดทำราคากลางงานก่อสร้างตามหลักเกณฑ์และวิธีการกำหนดราคากลางงานก่อสร้าง เวลาเราไม่ได้ใช้ราคาที่ประกาศโดยสำนักงานพาณิชย์จังหวัด แต่ใช้วิธี “สืบราคา” แทน เช่นในกรณีต่อไปนี้… เป็นวัสดุจำนวนมาก เป็นวัสดุธรรมชาติ หน้างานห่างศาลากลางจังหวัดเกิน 80 กิโลเมตร ไม่มีราคาที่ประกาศไว้ เราต้องใช้หลัก “ราคาต่ำสุด” ที่ถูกต้องตามประกาศฉบับที่ 5 ไม่ใช่ต่ำแบบมโนเอง ต้องต่ำแบบรวมค่าขนส่งแล้วจริง ๆ ⸻ หลักการ 4 ข้อ ที่ต้องทำทุกครั้ง ต้องใช้ “ราคาต่ำสุด” ที่รวมค่าขนส่งถึงสถานที่ก่อสร้างแล้ว ค่าขนส่งต้องคำนวณตาม วิธีการที่กำหนดในหลักเกณฑ์และวิธีการกำหนดราคากลางงานก่อสร้าง โดยคณะกรรมการกำหนดราคากลาง ราคาวัสดุที่ร้านหรือที่แหล่ง ที่ใช้ต้องไม่รวมภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT) ต้องจัดทำบันทึกการสืบราคาพร้อมเหตุผลแนบไว้กับเอกสารราคากลาง ⸻ ดูตัวอย่างจากสถานการณ์จริง มีการสืบราคาวัสดุก่อสร้างจาก 3 แหล่ง ดังนี้ • แหล่งแรก (แหล่ง ก) ขายวัสดุที่ 250 บาท และค่าขนส่ง 140 บาท รวมเป็น 390 บาท • แหล่งที่สอง (แหล่ง ข) ขายวัสดุที่ 200 บาท แต่ค่าขนส่ง 200 บาท รวมเป็น 400 บาท • แหล่งที่สาม (แหล่ง ค) ขายวัสดุที่ 220 บาท ขนส่ง 250 บาท รวมเป็น 470 บาท แม้ดูเผิน ๆ แหล่ง ข จะราคาหน้าแหล่งถูกกว่า แต่เมื่อรวมค่าขนส่งแล้วกลับแพงกว่าแหล่ง ก ดังนั้น ราคาที่ถือว่าต่ำสุดจริง = แหล่ง ก = 390 บาท นี่แหละ “ราคาต่ำสุด” ตามประกาศฉบับที่ 5 ไม่ใช่แค่ราคาที่แหล่งถูกที่สุด ⸻ หมายเหตุสำคัญ • ราคาที่ใช้ต้อง “ไม่รวม VAT” เด็ดขาด • ค่าขนส่งต้องคิดตามระยะทางจริง จากแหล่งวัสดุถึงสถานที่ก่อสร้าง • ถ้าเป็นงานทางยาว ต้องใช้ “กึ่งกลางโครงการ” เป็นจุดคำนวณ • ใช้หลักเกณฑ์การคิดค่าขนส่งที่ “คณะกรรมการกลางและขึ้นทะเบียนผู้ประกอบการ” กำหนดไว้ ไม่ใช่ราคาตลาดหรือราคาสมมุติ ⸻ แล้วทำไมต้องไม่รวม VAT…? เพราะในระบบของการคิดราคากลาง ค่าวัสดุก่อสร้างถือว่าอยู่ใน “ค่างานต้นทุน” และจะถูกคูณด้วย Factor F ซึ่ง รวม VAT เอาไว้แล้วเรียบร้อย ถ้าเราใส่ VAT ซ้ำอีก จะเท่ากับคิดซ้ำซ้อน → ราคากลางผิดทันที แพงเกินจริง บิดเบือน Factor F ตรวจสอบภายหลังอาจผิดหลักเกณฑ์ทั้งระบบ ⸻ สรุปแบบไม่ต้องแปลอีก “ราคาต่ำสุด” ไม่ใช่ราคาที่ร้านไหนถูกสุด แต่ต้องเป็นราคาที่ “รวมค่าขนส่งถึงหน้างานแล้ว” ค่าขนส่งกำหนดโดยคณะกรรมการกำหนดราคากลาง และต้องเป็น “ราคาก่อน VAT” เท่านั้น เพราะ VAT ได้ถูกรวมไว้แล้วในค่า Factor F ทุกกรณีต้องจัดทำบันทึกแนบในเอกสารราคากลาง ถ้าทำไม่ครบทั้ง 4 ข้อนี้ = ราคากลางไม่ถูกต้อง ~~~~~~~~~~ แชร์ได้ , save ไว้ศึกษาส่วนตัวได้ , ห้ามนำไปโพสซ้ำหรือใช้งานที่อื่นโดยไม่ได้รับอนุญาต สงวนสิทธิ์ตามกฎหมาย ~~~~~~~~~~ อบรมกับโยธาไทย 1. อบรมราคากลางและค่า K https://training.yotathai.com/con-k 2. อบรมการจัดทำราคากลาง +ว232 +ว124 https://training.yotathai.com/w452 3. อบรมหลักการควบคุมงาน บริหารสัญญา https://training.yotathai.com/work 4. อบรมกฎหมายปกครองกับงานจ้างก่อสร้าง หลักการควบคุมงาน บริหารสัญญา และตรวจรับ https://training.yotathai.com/law-work 5. อบรม AI กับงานก่อสร้างและบริหารงานก่อสร้าง https://training.yotathai.com/ai 6. อบรมราคากลางงานก่อสร้างและสัญญาจ้างก่อสร้าง https://training.yotathai.com/contract 7. อบรม SketchUp BIM + LayOut https://training.yotathai.com/sketchup .......... อบรมออนไลน์ https://yotathai.link/online-training อบรมออนไลน์ .......... https://yotathai.link/lecturer เชิญวิทยากรบรรยาย https://yotathai.link/office ติดต่อทีมงานโยธาไทย (Line@) https://yotathai.link/training สมัครอบรมกับโธาไทย https://yotathai.link/chat กลุ่มสนทนาใน Line(ฟรี) https://yotathai.link/news รับข่าวสารผ่าน Line(ฟรี) https://yotathai.link/club กลุ่มปรึกษาปัญหาใน FB(ฟรี) https://yotathai.link/fb-gp กลุ่มปรึกษาปัญหาจัดจ้างก่อสร้าง ใน FB (ฟรี) https://yotathai.link/shop ร้านค้าโยธาไทย https://yotathai.link/premix ยางมะตอยโยธาพรีมิกซ์ https://yotathai.link/alum สารส้ม-คลอรีน https://yotathai.link/program โปรแกรมคอมพิวเตอร์ https://yotathai.link/program-k โปรแกรมค่า k https://yotathai.link/program-factorf โปรแกรม Factor F https://yotathai.link/program-unitcost โปรแกรมคำนวณวัสดุมวลรวม https://yotathai.link/program-sketchup โปรแกรม SketchUp https://roadprice.yotathai.com โปรแกรม ROAD PRICE ประมาณราคางานทาง https://yotathai.link/rebars เขียนเหล็กเสริมใน SketchUp https://yotathai.link/k-cal รับคำนวณค่า K  
เงินประกันผลงานหัก ไม่ใช่หลักประกันสัญญา เข้าใจให้ตรง ก่อนใช้ Factor F ผิด
เงินประกันผลงานหัก ไม่ใช่หลักประกันสัญญา เข้าใจให้ตรง ก่อนใช้ Factor F ผิด
ในการคำนวณ ราคากลางงานก่อสร้าง ตามประกาศคณะกรรมการราคากลางฯ เราจะใช้ “ตาราง Factor F” ซึ่งมีเงื่อนไขที่ต้องระบุให้ถูกต้องก่อนเลือกใช้ ได้แก่ เงินล่วงหน้า เงินประกันผลงานหัก อัตราดอกเบี้ยเงินกู้ อัตราภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT) โดยเฉพาะเงื่อนไข “เงินประกันผลงานหัก” ที่หลายคนยัง เข้าใจผิดอย่างร้ายแรง บางคนเข้าว่าเป็นเรื่องเดียวกับ “หลักประกันสัญญา” ซึ่งผิดโดยสิ้นเชิง วันนี้จะขออธิบายให้เข้าใจแบบไม่ต้องแปล ไม่ต้องตีความ แต่ใช้ถ้อยคำตรงจากต้นฉบับตามสัญญาและระเบียบ เพื่อให้ทุกคนเข้าใจว่า… ⸻ 1. “หลักประกันการปฏิบัติตามสัญญา” (ข้อ 3) อ้างอิงจาก สัญญาจ้างก่อสร้าง ข้อ 3 “ในขณะทำสัญญานี้ ผู้รับจ้างได้นำหลักประกันเป็น… เป็นจำนวนเงิน… ซึ่งเท่ากับร้อยละ… ของราคาค่าจ้างตามสัญญา มามอบให้แก่ผู้ว่าจ้างเพื่อเป็นหลักประกันการปฏิบัติตามสัญญานี้…” “ผู้ว่าจ้างจะคืนให้แก่ผู้รับจ้างโดยไม่มีดอกเบี้ยเมื่อผู้รับจ้างพ้นจากข้อผูกพันและความรับผิดทั้งปวงตามสัญญานี้แล้ว” โดยปกติจะคืนให้ผู้รับจ้างเมื่อผลระยะเวลาประกันความชำรุดบกพร่องตามเงื่อนไขของสัญญาจ้างก่อสร้างข้อ 8 (ปกติ 2 ปีหลังรับมอบครั้งสุดท้าย) สรุปตรง ๆ: หลักประกันนี้ต้องมอบตั้งแต่ “วันทำสัญญา” วางครั้งเดียว และอยู่กับหน่วยงาน “ตลอดอายุสัญญา” ใช้ค้ำประกันว่า จะไม่ทิ้งงาน และจะปฏิบัติตามสัญญาโดยครบถ้วน ไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับตาราง Factor F เพราะไม่ใช่เงินที่หักระหว่างจ่ายงวด ⸻ 2. “เงินประกันผลงานหัก” (ข้อ 6) อ้างอิงจาก สัญญาจ้างก่อสร้าง ข้อ 6 “ในการจ่ายเงินค่าจ้างให้แก่ผู้รับจ้างแต่ละงวด ผู้ว่าจ้างจะหักเงินจำนวนร้อยละ…(…) ของเงินที่ต้องจ่ายในงวดนั้น เพื่อเป็นประกันผลงาน…” “ผู้ว่าจ้างจะคืนเงินประกันผลงาน…โดยไม่มีดอกเบี้ยให้แก่ผู้รับจ้าง พร้อมกับการจ่ายเงินค่าจ้างงวดสุดท้าย” สรุปชัด ๆ: นี่คือ เงินที่หักทีละงวด ขณะจ่ายค่าจ้าง เช่น 0%(ไม่หัก) 5% หรือ 10% เป็นคนละเรื่องกับการวางหลักประกันข้อ 3 โดยสิ้นเชิง และเงื่อนไขนี้เองที่ต้องระบุในตาราง Factor F ทุกครั้ง ⸻ 3. ถ้ายังไม่เข้าใจ มาดูตัวอย่าง สมมุติว่ามีสัญญาจ้างงาน 3 งวด งวดละ 1,000,000 บาท และกำหนดให้ หักเงินประกันผลงาน 10% ผู้รับจ้างจะได้รับค่าจ้างในแต่ละงวดดังนี้: งวดที่ 1 ได้ 900,000 บาท (หัก 100,000 บาท) งวดที่ 2 ได้ 900,000 บาท (หัก 100,000 บาท) งวดที่ 3 ได้ 1,000,000 บาท (งวดสุดท้ายไม่หัก) ส่วนที่หักไว้รวม 300,000 บาท จะคืนตอนพร้อมงวดสุดท้าย เงินไม่หาย แต่จม ผู้รับจ้างต้องควักทุนตัวเองทำงานมากขึ้น นี่แหละคือเหตุผลที่ Factor F ต้องเพิ่มขึ้น เพื่อชดเชยเงินที่ถูกหักไว้ ⸻ 4. เงื่อนไขตาราง Factor F ที่ต้องเลือกให้ถูกต้อง ตามภาพที่แนบมา ตาราง Factor F จะเปลี่ยนไปตาม 4 ตัวแปร ได้แก่ 1. เงินล่วงหน้า: เลือกได้ 0%, 5%, 10% หรือ 15% (แต่ไม่เกิน 15%) 2. เงินประกันผลงานหัก: เลือกได้ 0%, 5% หรือ 10% (เท่าที่มีตารางรองรับ) 3. อัตราดอกเบี้ยเงินกู้: กำหนดโดยกรมบัญชีกลาง (ปัจจุบันใช้ 7%) 4. ภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT): กำหนดโดยกฎหมาย (ปัจจุบันใช้ 7%) ตาราง Factor F มีหลายชุดขึ้นอยู่กับ “% ที่เลือกได้ในข้อ 1 และ 2” แต่ ข้อ 3 และ 4 ไม่มีตัวเลือกให้หน่วยงานเปลี่ยนเอง หากมีการเปลี่ยนแปลงอัตราดอกเบี้ยเงินกู้ หรือ VAT กรมบัญชีกลางจะเป็นผู้ปรับปรุงตาราง Factor F ใหม่ และหน่วยงานต้องใช้ตารางใหม่ที่ออกโดยกรมบัญชีกลางเท่านั้น ⸻ 5. แล้วระเบียบข้อ 168 เกี่ยวอะไร? ระเบียบว่าด้วยการจัดซื้อจัดจ้าง ข้อ 168 “…หลักประกันสัญญา ให้กำหนดอัตราร้อยละ 5… หรือไม่เกิน 10…” “…เป็นหลักประกันตลอดอายุสัญญา… และหากไม่พออาจหักเงินงวดสุดท้ายเพื่อเติมให้ครบได้…” ระเบียบนี้จึงสัมพันธ์โดยตรงกับ “ข้อ 3” ของสัญญาเท่านั้น ไม่เกี่ยวกับการหักเงินแต่ละงวด และ ไม่มีผลต่อการคำนวณ Factor F แต่อย่างใด อย่าเอาข้อ 168 มาใช้กับ Factor F ให้สับสน เพราะ Factor F พิจารณาเฉพาะ “เงินล่วงหน้า” และ “เงินประกันผลงานหัก” เท่านั้น ไม่เกี่ยวกับหลักประกันสัญญาที่ต้องวางต้นงวดหรือปรับปรุงระหว่างปี ⸻ สรุปตรง ๆ ไม่อ้อม ข้อ 3 = หลักประกันการปฏิบัติตามสัญญา = ไม่เกี่ยวกับตาราง Factor F ข้อ 6 = เงินประกันผลงานหัก = เป็นตัวแปรสำคัญในตาราง Factor F หักมาก → Factor F สูง → ราคากลางสูง หักน้อยหรือไม่หักเลย → Factor F ต่ำ → ราคากลางลดลง ⸻ ถ้าใช้ผิด ไม่ใช่แค่ราคากลางเพี้ยน แต่ทั้งระบบจัดจ้างจะเสียหาย อย่าเอา “ข้อ 3” มาใช้แทน “ข้อ 6” เด็ดขาด เพราะมันคือ คนละหน้าที่ คนละกลไก คนละผลทางบัญชี และ คนละผลกับ Factor F โดยสิ้นเชิง ⸻ แชร์โพสต์นี้ให้ถึงทุกหน่วยงาน ทุกคนที่เกี่ยวข้องกับราคากลาง ยิ่งผู้บริหารไม่เข้าใจเรื่องนี้ ยิ่งต้องอ่าน ยิ่งพัสดุโดนถามราคา ยิ่งต้องรู้ ~~~~~~~~~~ แชร์ได้ , save ไว้ศึกษาส่วนตัวได้ , ห้ามนำไปโพสซ้ำหรือใช้งานที่อื่นโดยไม่ได้รับอนุญาต สงวนสิทธิ์ตามกฎหมาย ~~~~~~~~~~ อบรมกับโยธาไทย 1. อบรมราคากลางและค่า K https://training.yotathai.com/con-k 2. อบรมการจัดทำราคากลาง +ว232 +ว124 https://training.yotathai.com/w452 3. อบรมหลักการควบคุมงาน บริหารสัญญา https://training.yotathai.com/work 4. อบรมกฎหมายปกครองกับงานจ้างก่อสร้าง หลักการควบคุมงาน บริหารสัญญา และตรวจรับ https://training.yotathai.com/law-work 5. อบรม AI กับงานก่อสร้างและบริหารงานก่อสร้าง https://training.yotathai.com/ai 6. อบรมราคากลางงานก่อสร้างและสัญญาจ้างก่อสร้าง https://training.yotathai.com/contract 7. อบรม SketchUp BIM + LayOut https://training.yotathai.com/sketchup .......... อบรมออนไลน์ https://yotathai.link/online-training อบรมออนไลน์ .......... https://yotathai.link/lecturer เชิญวิทยากรบรรยาย https://yotathai.link/office ติดต่อทีมงานโยธาไทย (Line@) https://yotathai.link/training สมัครอบรมกับโธาไทย https://yotathai.link/chat กลุ่มสนทนาใน Line(ฟรี) https://yotathai.link/news รับข่าวสารผ่าน Line(ฟรี) https://yotathai.link/club กลุ่มปรึกษาปัญหาใน FB(ฟรี) https://yotathai.link/fb-gp กลุ่มปรึกษาปัญหาจัดจ้างก่อสร้าง ใน FB (ฟรี) https://yotathai.link/shop ร้านค้าโยธาไทย https://yotathai.link/premix ยางมะตอยโยธาพรีมิกซ์ https://yotathai.link/alum สารส้ม-คลอรีน https://yotathai.link/program โปรแกรมคอมพิวเตอร์ https://yotathai.link/program-k โปรแกรมค่า k https://yotathai.link/program-factorf โปรแกรม Factor F https://yotathai.link/program-unitcost โปรแกรมคำนวณวัสดุมวลรวม https://yotathai.link/program-sketchup โปรแกรม SketchUp https://roadprice.yotathai.com โปรแกรม ROAD PRICE ประมาณราคางานทาง https://yotathai.link/rebars เขียนเหล็กเสริมใน SketchUp https://yotathai.link/k-cal รับคำนวณค่า K
|
Categories
All
|
RSS Feed
|